Çin Çelik Endüstrisi Krizinin Arkasında: Aşınmış Güven ve Zorlu Ticaret
Çin'in en büyük özel mülkiyet geliştiricisi China Evergrande'nin mali çalkantı ile karşı karşıya kalmasının ardından domino etkisi, birbiriyle yakından bağlantılı çelik endüstrisine de yansıdı. Kargaşanın ortasında, endişe verici bir mali kriz dalgası, gayrimenkulle karmaşık bir şekilde bağlantılı olan çelik sektörünü vurdu ve çok sayıda temerrüde yol açtı.
Bunun bir örneği, Sichuan Eyaletindeki gayrimenkul projelerini üstlenen ve çelik malzeme tedarik eden ancak ödemeleri zamanında ödemeyi başaramayan bir inşaat grubudur. Aidatları geri almak için yapılan başarısız girişimlerin ardından çelik tedarikçileri yasal yollara başvurdu, ancak inşaat grubunun izlenebilir hiçbir varlığının kalmadığını keşfettiler. Bu durum yüzden fazla davayla sonuçlandı ve Sichuan'daki 11 bağlı çelik ticaret şirketinin suça karıştığı ve birikmiş ödenmemiş çelik tedarik fonlarının yüz milyonlarca yuanı aştığı görüldü.
Sıkıntılara ek olarak, başka bir şirket yakın zamanda yüzbinlerce ila on milyonlarca yuan arasında değişen meblağlar içeren çelik ödemelerinde temerrüde düştü. Bilgili kaynaklara göre, son yıllarda çeşitli faktörler nedeniyle çelik ödemelerindeki gecikmelerdeki kayıplar 300 milyon yuan'ın üzerine çıktı. Bu raporun yayımlandığı tarih itibarıyla, benzer mali krizlere ilişkin daha fazla rapor onaylanmayı bekliyor. Buna yanıt olarak Henan, Sichuan, Jiangsu ve diğer eyaletlerdeki sanayi birlikleri çelik ticaretiyle ilgili uyarıcı bildirimler yayınladı.
15 Temmuz itibarıyla, A hisseli çelik şirketlerine ilişkin ilk altı aylık mali tahminler açıklandı. Tahmin yayınlayan 23 şirketten 4'ü net karda artış bekliyor, 6'sı net karda düşüş bekliyor ve 13 proje net zararı yaklaşık bir milyar yuan tutarında zarar bekliyor. Çelik endüstrisi, 100 milyar yuan'ı aşan kayıplarla belirgin bir gerilemeyle karşı karşıya. Sektördeki kişiler bu kayıpları öncelikle kapasite fazlası ve zayıf talebe bağlıyor.
Çelik şirketleri kayıplarla boğuşurken çelik tüccarlarının durumu daha da iç karartıcı. Ren Xiangjun'a göre iş koşulları kötüleşti ve işletmeler altı aydan uzun süredir sürekli kayıplarla karşı karşıya kaldı. Bu uzun süreli çöküş, güveni karamsarlıktan neredeyse çöküşe kadar aşındırdı. Piyasada ne zaman bir talep veya sipariş olsa, çelik ticareti yapan şirketler ayakta kalabilmek için daha düşük fiyatlar sunarak rekabete koşuyor ve toplu olarak risk önleme tedbirlerini azaltıyor. Bu senaryo bir dizi finansal krizin yolunu açtı.
Şu sıralar Çin yerel çelik piyasası ciddi bir durumla boğuşuyor: durgun talep, aşırı üretim kapasitesi, yüksek hammadde maliyetleri ve düşen tesis karları. Ulusal İstatistik Bürosu'ndan alınan verilere göre, demirli metal eritme ve haddeleme endüstrisinin 2023'ün ilk yarısındaki işletme geliri, yıllık bazda %4.039 düşüşle 627.5 trilyon yuan (9.6 milyar $) olurken, toplam kâr ise yalnızca 1.87 milyara geriledi. yuan (291 milyon dolar), %97.6 düşüşle gerçekleşti. Çelik fabrikalarından ticaret şirketlerine kadar tüm çelik sektörü zinciri şu anda çok ince marjlarla çalışıyor veya zarar ediyor.
Görüşülen birçok çelik şirketi yöneticisi, bu yılın ilk yarısında çelik endüstrisine yönelik piyasa koşullarının önceki yıla göre önemli bir değişiklik görmediğini belirtti. Genel eğilim, "zayıflayan talep, düşen fiyatlar, artan maliyetler ve azalan karlar" ile karakterize ediliyor. Bir çelik şirketinde araştırma ve geliştirme yöneticisi olan Li Li, şöyle açıkladı: "Çelik endüstrisindeki yaygın kayıpların ana nedeni, cansız piyasa talebidir. Gayrimenkul ve altyapı projelerine yönelik başlangıç oranlarının beklenenden düşük olması nedeniyle çeliğe olan talep doğal olarak zayıf kaldı."
Çelik talebi gayrimenkul ve altyapı yatırımlarını yakından takip ediyor. Yeni gayrimenkul projelerindeki yavaşlama, başta inşaat demiri olmak üzere çelik talebini doğrudan etkiledi. Endüstri analisti Li Guangbo, kapasite fazlasının, ABD Merkez Bankası'nın faiz artırım döngüsüne geçişinin ve küresel ekonomik büyümedeki yavaşlamanın çelik piyasasının mevcut kötü durumuna katkıda bulunan faktörler olduğunu belirtti. Ancak bunun temel nedeni gayrimenkul sektörünün ciddi oranda daralmasıdır.
Li Guangbo şunları söyledi: "Mayıs 2021'den bu yana emlak piyasası, döngüsel faktörler ve politika faktörleri de dahil olmak üzere çeşitli faktörler nedeniyle hızla soğudu. Önde gelen özel mülkiyet geliştiricileri nakit akışı kısıtlamaları yaşıyor ve bazılarının piyasa borcunu kamuya açık olarak temerrüde düşürüyor. Yukarı ve aşağı yöndeki tedarikçiler yalnızca nakit işlemleri kabul etmeye başladı. Bu olgu, sorunun tek tek şirketlere özgü olmadığını gösteriyor; Bu sistemik bir sorun.”
Çin Demir Çelik Birliği Başkan Yardımcısı Luo Tiejun, Çin'in çelik talep yapısı ve gelecekteki eğilimler hakkında hazırladığı raporda, ülkenin çelik tüketiminin son yıllarda kayda değer bir düşüş yaşadığını ve önümüzdeki yıllarda ham çelik tüketiminde dalgalı bir düşüş eğilimi öngördüğünü vurguladı. Ayrıca, çelik yapılar, fotovoltaikler ve yeni enerji araçlarına yönelik özel çelikler gibi alanlarda büyümenin beklenmesiyle birlikte çelik talebinde yapısal bir değişimin de altını çizdi. Otomotiv çeliği talebi dalgalanabilse de, bu değişim çelik işletmelerinin yatırım yönünü önemli ölçüde etkileyecektir.
Luo Tiejun, çelik endüstrisindeki kapasite fazlası konusunun acilen ele alınması gerektiğini vurguladı. “Çelik endüstrimizi yeniden düzenlemenin (fazla kapasiteyi kesmenin) yeni turu yaklaşıyor. Uluslararası düzeyde, tüm gelişmiş ülkeler hızlı ekonomik büyüme ve güçlü çelik endüstrisi gelişiminin ardından ekonomik normalleşme ve fazla çelik endüstrilerinin düzenlenmesini deneyimledi. Bu süreç de bundan farklı değil."
Geçtiğimiz günlerde düzenlenen "Birinci Çin Çelik Boru Endüstrisi Zirvesi" sırasında, Henan Eyaleti Halk Hükümeti danışmanı ve Henan Eyaleti Sanayi ve Bilgi Teknolojileri Departmanı eski müdürü Li Tao, Çin'deki fiili çelik talebi ve üretiminin bir düşüş yaşadığını açıkladı. Son yıllardaki düşüş eğilimi, geçen yıl yaklaşık %1, önceki yıl ise %2 civarında azalmıştır. Önümüzdeki beş ila sekiz yıl içinde çelik üretiminin bir milyar tondan altı ila yedi yüz milyon tona düşeceğini tahmin ederek uçurum benzeri bir inişin daha olacağını öngördü.
Li Tao, çelik fabrikalarının gelecekteki gelişim eğilimlerine ilişkin olarak üç kategoriye ayrılmayı öngörüyor: Baowu ve Anshan Iron and Steel gibi 100 milyon ton veya daha fazla üretim kapasitesine sahip birinci kademe devler; 10 milyon ton civarında üretimi olan ikinci kademe şirketler; ve 2 ila 3 milyon ton üretim kapasitesine sahip üçüncü kademe uzman ve yenilikçi işletmeler. Sözünü şöyle tamamladı: "Geleceğin çelik fabrikalarının genel görünümü çok az sayıda dev, yaklaşık yedi veya sekiz, yaklaşık 10 milyon ton üretime sahip birkaç düzine orta ölçekli şirket ve yüzlerce küçük, uzman ve yenilikçi firmadan oluşacak. Ülke çapındaki toplam çelik fabrikası sayısı 1,000'i geçmeyecek. Bu, gelecekteki çelik fabrikaları için her birinin kendine özgü güçlü yanları ve hayatta kalma stratejileri olan üç katmanlı bir model olacak."
Çin Demir Çelik Birliği'nin Baş Analisti ve Metalurji Endüstrisi Ekonomik Kalkınma Araştırma Merkezi Genel Sekreteri Li Yongjun da benzer bir görüşü paylaşıyor. Çin'in kişi başına ham çelik tüketiminin on yıldır 500 kilogramın üzerinde kaldığını vurguladı. Gelecekte kişi başına tüketimin 500 kilogram ile 700 kilogram arasında dalgalanması muhtemel, bu da uzun vadeli istikrara işaret ediyor. Kendisi sözlerini şu şekilde tamamladı: "Dolayısıyla Çin'in görünen çelik tüketimi, sürekli bir düşüş eğilimi olmaksızın gelecekte muhtemelen 800 milyon ton civarında dalgalanacaktır."
Şu anda, ister "acı verici bir tedavi" ister "ampütasyon" olsun, Çin çelik endüstrisindeki tüm paydaşların ikincil travma yaşaması kaçınılmazdır. Bu süreç sadece acı verici değil aynı zamanda uzun vadelidir. Ancak Çin ekonomisinin kapsamlı kalkınmadan yüksek kaliteli dönüşüme geçişi kaçınılmaz bir aşamadır. Chen Leiming, çelik endüstrisindeki kapasite fazlası sorununun yalnızca iç bir sorun olmadığını, aynı zamanda Çin'in şu anda karşı karşıya olduğu karmaşık bir toplumsal sorun olduğunu belirtti. Bunun, Çin'in kapsamlı kalkınmadan kalite odaklı dönüşüme ekonomik geçişinin bir yansıması olduğunu ve derinlemesine düşünmeyi gerektirdiğini vurguladı.
